Japońska historia konsoli Famicom, która 15 lipca obchodziła swoje 40. urodziny.

15 lipca 1983 roku na półki japońskich sklepów trafiła konsola Family Computer od Nintendo, w skrócie nazywana Famicomem. Była to 8-bitowa konsola trzeciej generacji stworzona przez firmę z Kioto. To właśnie ona spowodowała, że Nintendo ugruntowało swoją pozycję na rynku gier wideo w świadomości wielu graczy na całym świecie.

Pierwotnie Nintendo chciało wypuścić na rynek sprzęt bardziej złożony i skomplikowany w porównaniu do tego co ostatecznie trafiło na rynek. Jednak Hiroshi Yamauchi, który wtedy był prezesem Nintendo, odrzucił ten projekt i zalecił stworzenie prostszej i przede wszystkim tańszej konsoli, która będzie uruchamiała gry umieszczone na specjalnych kartridżach.

Stworzenie Famicoma zostało zlecone Masayukiemu Uemurze. Wcześniej ten inżynier pracował w Nintendo razem z Gunpei Yokoi i Genyo Takedą nad technologią ogniw słonecznych, które były wykorzystywane w Laser Clay Shooting System (jap. レーザークレー射撃システム), czyli automatach wykorzystujących pistolety świetlne z pierwszej połowy lat 70-tych.

W Family Computer zastosowano procesor Ricoh 2A03 o częstotliwości taktowania 1,79 MHz. Dodatkowo posiadał on dedykowany procesor graficzny Ricoh 2C02 (zwany Picture Processing Unit) z 2kB pamięci video RAM. Dzięki niemu konsola generowała obraz w rozdzielczości 256x240 pikseli. Za dźwięk odpowiedzialny był wbudowany w procesor Audio Processing Unit, który obsługiwał pięciokanałowy dźwięk mono.

Nintendo zadecydowało, że nośnikiem dla gier będą plastikowe kartridże, które wzorowane były na kasetach magnetofonowych (w tamtym czasie w Japonii odtwarzacze kasetowe były bardzo popularne). Warto wspomnieć, że w Japonii konsola obsługiwała kartridże 60-pinowe, a w USA i Europie 72-pinowe.

Pierwotnie pady japońskiego Famicoma były na stałe przymocowane kablem do konsoli i wzorowane były na designie z wcześniejszych mini-konsolek Nintendo - urządzeń z serii Game & Watch Gunpei Yokoi. Piszę pierwotnie, ponieważ późniejsze wersje tej konsoli, które trafiły na zachodni rynek miały już je odczepiane.

Kontrolery posiadały krzyżak, guziki A i B oraz Start i Select. Pad dla drugiego gracza zaś w miejscu przycisków Start i Select posiadał mikrofon. Jednak tylko kilka gier wykorzystywało ten ficzer, w tym m.in. Zelda no Densetsu - The Hyrule Fantasy, Hikari Shinwa - Palutena no Kagami (czyli Kid Icarus) czy Takeshi no Chōsenjō. Wcześniej inżynierowie Nintendo próbowali zastosować mini-joysticki zamiast D-pada (tak jak w automatach), ale doszli do wniosku, że nie będą one wygodne w użyciu i przede wszystkim będą bardziej podatne na uszkodzenia.

Oprócz podstawowych padów były również dostępne specjalne dodatkowe akcesoria, jak np.

• Kōsen jū shirīzugan czyli NES Zapper - pistolet świetlny z dedykowanymi grami Duck Hunt, Wild Gunman i Hogan's Alley,
• Family Computer Robot(w USA znany jako R.O.B., czyli Robotic Operating Buddy) - interaktywny zabawkowy robot.

Zapewne dziwisz się, czemu nie wspominam tutaj chyba o najsławniejszym kontrolerze do Famicoma/NES-a, czyli Power Glove. Wyjaśnienie jest proste - o ile wspomniane wcześniej akcesoria były wyprodukowane przez samo Nintendo, o tyle Power Glove było produkcją czysto amerykańską. Za zaprojektowanie tego kontrolera odpowiedzialny był Samuel Cooper Davis z Abrams/Gentile Entertainment (AGE). W USA produkowało je Mattel, a w Japonii firma PAX.

Dodatkowo w Japonii pojawiło się kilka innych urządzeń, które jednak nigdy nie opuściły granic Kraju Kwitnącej Wiśni. Do najciekawszych z nich zaliczyć należy:

• Famicom Modem - modem pozwalający się łączyć ze specjalną siecią Nintendo,
• Family BASIC - specjalną implementację języka programowania BASIC pod Famicoma; kartridż sprzedawany był razem z klawiaturą,
• Famicom 3D System - pierwsze zmierzenie się Nintendo z obrazem 3D przez ich konsolę; niestety - produkt ten okazał się kompletną klapą.

Najsłynniejszym dodatkowym akcesorium dla Famicoma był jednak Famicom Disk System z 1986 roku. Było to rozszerzenie będące stacją odczytu (i zapisu) specjalnych dyskietek.

Dzięki użyciu tego nośnika, który miał większą pojemność niż tradycyjne kartridże, można było tworzyć większe gry z dodatkowymi kanałami dźwiękowymi oraz umożliwić zapisywania stanu gry. W sumie w Japonii wydano ponad 200 gier na tym nośniku, w tym The Legend of Zelda, Zelda II: The Adventure of Link, Kid Icarus, Metroid czy Castlevania.

A skąd w ogóle się wzięła nazwa Famicom? Początkowo konsola miała nazwę kodową GameCom, jednak żona Masayuki Uemury (twórcy konsoli) zaproponowała inną nazwę:

W Japonii używamy określenia 'pasokon', które oznacza komputer (od personal computer - dop. Pan Nindyk), ale nie jest on ani osobisty, ani domowy. Może dlatego właśnie powinniśmy to nazwać jako 'family computer'.

Dwa lata po japońskiej premierze, 18 października 1985 roku, Famicom pojawił się w USA jako Nintendo Entertainment System (w skrócie NES) w zmienionej obudowie, a od 1 września 1986 roku konsola Nintendo zaczęła zdobywać europejski rynek.

Sukces konsoli sprawił, że na świecie powstało wiele jej klonów. Najbardziej znanym w Polsce klonem był Pegasus - famiklon, który został wydany na naszym rynku w 1991 roku przez polskie przedsiębiorstwo Bobmark International.

Łącznie na całym świecie sprzedano 61,91 milionów egzemplarzy Famicoma/NES-a, z czego 19,35 milionów przypada na samą Japonię. Jako ciekawostkę podam jeszcze, że w Japonii Famicomy produkowane były aż do 25 września 2003 roku.

Co tu dużo mówić - Famicom odniósł ogromny sukces i stał się solidną podstawą do budowania marki Nintendo jako firmy, która tworzy konsole stawiając przede wszystkim na rozrywkę. Bo pewnie gdyby nie sukces Famicoma, to nie było by Game Boy'a, Wii czy Switcha.

Nintendo obchodzi 40-lecie Famicoma

W japońskim serwisie Nintendo pojawiła się specjalna strona poświęcona 40-leciu Famicoma.

Całość niestety dostępna jest tylko w języku japońskim, ale mimo wszystko warto ją przejrzeć. Znajdziemy tam między innymi:

• galerię gier, jakie dostępne były na Famicoma,
• szczegółową historię konsoli,
• techniczne szczegóły Famicoma.

A jeżeli znasz japoński, to możesz również wziąć udział w wielkim quizie wiedzy czy głosowaniu na najlepszą grę na Famicoma.

Co warto jeszcze przeczytać

→ Warto przeczytać tekst okolicznościowy Johna Szczepaniaka - zebrał on wypowiedzi różnych osób z japońskiego gamedevu, którzy tworzyli gry w pierwszej połowie lat 80-tych.

→ W 2020 Masayuki Uemura miał wykład o swojej karierze w Nintendo w brytyjskim National Video Game Museum . Redakcja Nintendo Life przeprowadziła z nim wywiad, w którym podpytała go o proces tworzenia Famicoma.

→ Serwis Nintendo Life na podstawie głosów swoich czytelników przygotował dwa zestawienia gier na Famicoma/NES-a: 50 najlepszych gier na tę konsolę oraz ranking NES-owych tytułów dostępnych na Switchu w ramach abonamentu Nintendo Switch Online.

→ A jeżeli masz około 90 minut wolnego czasu, to możesz obejrzeć playlistę na YouTube ze 190 japońskimi reklamami telewizyjnymi gier i akcesoriów do Famicoma/NES-a z lat 1983-1994.

A Ty miałeś Famicoma/NES-a/Pegasusa? Jak wspominasz tę konsolę? Które gry były dla Ciebie najfajniejsze na tej konsoli? Zostaw swój komentarz tutaj.

Podaj dalej:

Wspieraj Pana Nindyka

Co tu dużo mówić - chciałbym docierać ze swoimi treściami do jak największego grona czytelników. Dlatego jeżeli doceniasz to, co robię, to proszę Cię o udostępnianie moich tekstów dalej oraz o polubienia i komentowanie moich postów w social mediach.

Możesz też mnie wesprzeć stawiając wirtualną kawę w serwisie BuyCoffee.to lub zostając moim Patronem. Zmotywuje mnie to do dalszej pracy nad prawdopodobnie najlepszą stroną o grach niezależnych na Switcha.

Partner strony: